Peynir kökeni oldukça eskiye dayanan bir yiyecektir. Peynir üretimine dair elde mevcut en eski arkeolojik bulgular MÖ 5000 yıllarına aittir ve günümüz Polonya'sında ortaya çıkarılmıştır. Çıkış noktaları Orta Asya, Orta Doğu ya da Avrupa olarak tahmin edilmektedir. Yaygınlaşmasının Roma İmparatorluğu zamanlarında olduğu düşünülür. İlk üretimi için önerilen tarih MÖ 8. binyıl (koyunun evcilleşitirildiği tarih) ile 9. binyıla kadar değişir. İlk peynirin Orta Doğu insanları ve Orta Asya göçebe Türkleri tarafından yapıldığı düşünülmektedir. O zamanlar yiyecekleri saklayıcı özelliği nedeniyle hayvanın derisi ya da iç organları kullanılmaktaydı. Bu iç organlardan olan midede (işkembe) saklanan sütün buradaki enzimlerle (kültürle) mayalanması üzerine lor haline gelmesi peynirin ilk oluşumu hakkındaki teorilerden biridir. Buna benzer bir hikâyenin, bir tüccar Arap'ın peynir saklaması hakkında da farklı söylenişleri vardır. Bir başka teori ise, peynir üreticiliğinin sütü tuzlamak ve basınç altında tutmak sonucu ortaya çıktığıdır. Hayvan midesinde bekletilen sütün değişimi üzerine de bu karışıma kasıtlı olarak maya eklenmiş olabilir. Peynir yapıcılığı ile ilgili ilk yazılı kaynak M.Ö. 2000'li yıllara, Mısır'daki mezar yazıtlarına dayanmaktadır. Antik zamanlarda yapılan peynirin ekşi ve tuzlu olduğu ve günümüz feta ve beyaz peynire benzediği tahmin edilmektedir. Avrupa'daki peynir üretiminde ise iklimden dolayı daha az tuz kullanımaktadır. Daha az tuzlu ortamda daha çeşitli faydalı mikrop ve enzim yetişebilmesinden dolayı bu peynirler farklı ve ilginç tatlar içerirler. Türkiye'de tüketimi en yaygın olan peynirler; beyaz peynir, deri peyniri ve kaşar peyniri olmakla birlikte, yöresel peynirler yönünden de hayli çeşitlilik gösterir. Bunlardan bazıları: Antep Peyniri, Divle Obruk Peyniri, Krem Peynir, Posof Çeçil Peyniri, Küflü Ardahan Deri Peynir, Kars Kaşarı, Trakya Kaşarı, Tunceli Tulum ve Çökelek Peyniri, Mihaliç Kelle Peyniri, Sürk Peyniri, Keçi Peyniri, Ezine Peyniri, Edirne Peyniri, İzmir Tulum Peyniri, Erzincan Tulum (Şavak) Peyniri, Dil Peyniri, Maraş Peyniri, Çerkez Peyniri, Hellim, Abaza Peyniri, Civil Tel Peyniri, Çökelek, Yozgat Çanak Peyniri, Külek Peyniri, Hatay Cara Peyniri, Örgü Peyniri, Kolot Peyniri, Çeçil Peyniri, Küp Peyniri, Rokfor Peyniri, Göçmen Peyniri, Van Otlu Peyniri, Lor Peyniri, Gravyer Peyniri, Torba Peyniri
Çeşitler